غذا و نوشیدنی به چند دلیل تحت حرارت قرار میگیرند که از جمله مهمترین آنها غیر فعال کردن تولید مثل میکروبها و در نتیجه پایدار کردن و طولانیتر کردن عمر قفسهای میباشد. انتقال گرما باید سریع و موثر باشد تا هر گونه آسیبی به کیفیت غذایی و حسی غذا و نیز صرفهجویی در زمان و کاهش هزینهها و همه دستاوردهای مهم برای صنعت مواد غذایی شود.
انتقال گرما باید سریع و موثر باشد تا هر گونه آسیبی به کیفیت غذا و طعم آن تا حد ممکن کاهش یافته و نیز صرفهجویی در زمان و کاهش هزینهها تا حد امکان برای صنعت مواد غذایی مدنظر قرار گیرد.
مبدلهای حرارتی Tubular
اگر یک یا هر دو ماده ای که تبادل حرارت میکنند سیال باشند، به طور مداوم با عبور از تجهیزات، گرم می شوند یا گرمای خود را از دست می دهند. این فرآیند بسیار کارآمد است و این تجهیزات “مبدلهای حرارتی جریان پیوسته” نامیده میشوند. این تجهیزات اغلب برای خطوط شیر پاستوریزه یا نوشیدنیهای دیگر به کار میروند، و تبادل گرما تقریبا به طور انحصاری توسط آب و یا بخار آب (بسته به دمای فرآیند) انجام می پذیرد. یکی از سیالات معمولا از درون لولهها و یا تیوبها عبور میکند، و مایع دیگر در اطراف آنها و یا عمود بر آنها عبور داده میشود. در هر نقطه از تجهیز، تفاوتهای دمای محلی و ضرایب انتقال گرما نرخ تبادل گرما را کنترل میکنند. سیالات میتوانند به طور همجهت از تجهیزات عبور کنند (جریان موازی) یا در جهتهای مخالف (جریان مخالف)جریان داشته باشند، یا میتوانند در زوایای عمود به یکدیگر جریان یابند (جریان متقاطع). ترکیبهای مختلف جریان میتوانند در بخشهای مختلف مبدل رخ دهند. در واقع بیشتر مبدلهای حرارتی از این نوع، الگوی جریان مختلط دارند. در جریان موازی، بیشترین تفاوت دمای بین سردترین و گرمترین جریان در ورودی به مبدل حرارتی است، اما در خروجی، دو جریان به دمای یکدیگر نزدیک میشوند. در یک مبدل جریان مخالف، جریانهای خروجی میتوانند به دمای جریان ورودی جریان دیگر نزدیک شوند و بنابراین مبدلهای جریان مخالف اغلب ترجیح داده میشوند. برای بهبود بیشتر راندمان تبادل گرما، سطح لوله میتواند “فیندار” باشد، تا سطح موجود را گسترش دهد و همچنین باعث ایجاد آشفتگی دینامیک در سیال و بهبود تبادل حرارتی تا ۹۰ % (به ویژه در مورد سیالات ویسکوزیته پایین)شود. از این تجهیزات می توان برای خنک کردن نوشیدنیها استفاده کرد، به عنوان مثال استفاده از محلول کلرین سدیم بعنوان سیال تبادل کننده گرما، اما روشهای دیگر برای این منظور بیشتر مورد استفاده قرار میگیرند.
در یک مبدل جریان مخالف، جریانهای خروجی میتوانند به دمای جریان ورودی جریان دیگر نزدیک شوند و بنابراین مبدلهای جریان مخالف اغلب ترجیح داده میشوند.